ΚΥΡΙΛΛΙΚΟ ΚΑΙ ΓΛΑΓΟΛΙΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ

Το κυριλλικό αλφάβητο δημιουργήθηκε στη λογοτεχνική σχολή της Πρεσλάβας κατά την εποχή της πρώτης βουλγαρικής αυτοκρατορίας (10ος αιώνας μ.Χ.) πιθανώς από μαθητές των βυζαντινών Ελλήνων μοναχών Κυρίλλου-Κωνσταντίνου και Μεθοδίου προς τιμή των οποίων πήρε και το όνομά του. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι όντως δημιουργήθηκε από τους Κύριλλο και Μεθόδιο, άλλοι λένε ότι επινοήθηκε από τον Άγιο Κλεμέντιο της Οχρίδας, 

ο οποίος ήταν και μαθητής των δυο πρώτων.

Οι μοναχοί Κύριλλος και Μεθόδιος νωρίτερα είχαν δημιουργήσει το γλαγολιτικό αλφάβητο για τους Σλάβους της Μοραβίας στα πλαίσια της βυζαντινής πολιτικής για τον εκχριστιανισμό των Σλάβων. 
 

 Η μορφή του κυριλλικού αλφαβήτου προέρχεται ουσιαστικά από το γλαγολιτικό αλφάβητο, που ήταν μια μεγαλογράμματη κυρτή γραφή,

 η επινόηση της οποίας αποδίδεται στον Κύριλλο και τον Μεθόδιο. Το κυριλλικό βασίστηκε κυρίως στο αρχαίο ελληνικό αλφάβητο και επηρεάστηκε από το γλαγολιτικό προσθέτοντας επιπλέον σύμβολα για την απόδοση σλαβικών ήχων που δεν υπήρχαν στην ελληνική γλώσσα.

Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι βάση της γλαγολιτικής γραφής αποτελούν τα βασικά χριστιανικά σύμβολα, ο σταυρός, ο κύκλος και το τρίγωνο. Αυτό εξηγείται με τον προορισμό της να μεταφέρει χριστιανικά κείμενα στη σλαβονική γλώσσα. Αντίθετα η κυριλλική γραφή βασίστηκε στη βυζαντινή γραφή.
Σήμερα χρησιμοποιείται για τη γραφή πολλών σλαβικών γλωσσών όπως τα ρώσικα, βουλγαρικά, σκοπιανά, σερβικά αλλά και άλλων ασιατικών όπως τα μογγολικά,τα ουζμπέκικα, τα καζάχικα, τα αζέρικα καθώς και τα μολδαβικά, στην ανατολική Μολδαβία κυρίως, στην Ευρώπη. Τα παλαιότερα χειρόγραφα που είναι γραμμένα με την κυριλλική γραφή ανήκουν στον 11ο αι. μ.Χ.

Το κυριλλικό αλφάβητο έχει φτιαχτεί από τα κεφαλαία γράμματα του ελληνικού βυζαντινού αλφάβητου: A B Γ Δ Ε Η Θ Κ Λ Μ Ν Ο Π Ρ… είτε αυτούσια είτε με μικρές παραλλαγές.

Εκείνοι που χρησιμοποίησαν πρώτοι το κυριλλικό αλφάβητο ήταν οι Βούλγαροι και μετά οι Σέρβοι.

Κοινά γράμματα του κυριλλικού αλφαβήτου
Κεφαλαία γράμματα	Μικρά γράμματα	Μεταγραφή στα ελληνικά
А	а	α
Б	б	μπ
В	в	β
Г	г	γκ
Д	д	ντ
Е	е	γιέ
Ж	ж	ζ (παχύ)
З	з	ζ
И	и	ι
Й	й	ι (βραχύ)
К	к	κ
Л	л	λ
М	м	μ
Н	н	ν
О	о	ο
П	п	π
Р	р	ρ
С	с	σ
Т	т	τ
У	у	ου
Ф	ф	φ
Х	х	χ
Ц	ц	τσ
Ч	ч	τσ (παχύ)
Ш	ш	σ (παχύ)
Щ	щ	στ
Ъ	ъ	σύμβολο διαχωρισμού σκληρού συμφώνου από επόμενο φωνήεν
Ы	ы	ι
Ь	ь	σύμβολο που δηλώνει ότι το προηγούμενο σύμφωνο είναι ουρανισκόφωνο(μαλακό)
Э	э	ε
Ю	ю	γιού
Я	я	γιά

Το αλφάβητο της σέρβικης γλώσσας περιλαμβάνει έξι επιπρόσθετα γράμματα που δεν συναντώνται στο αλφάβητο της ρωσικής γλώσσας. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα γράμματα αυτά.

Επιπρόσθετα γράμματα του σερβικού αλφαβήτου
Κεφαλαία γράμματα	Μικρά γράμματα	Μεταγραφή στα ελληνικά
ђ	ђ	τζ
J	j	γι
Љ	љ	λι (προφέρεται όπως το ιταλικό gl στην λέξη voglio)
Њ	њ	νι (προφέρεται όπως το ιταλικό gn στην λέξη sogno ή το ισπανικό ñ στην λέξη España)
Ћ	ћ	τσ
Џ	џ	τζ