Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2015

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ: ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ, ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Ακολουθούν οδηγίες αξιολόγησης για τα αρχαία ελληνικά Α΄Λυκείου, ερωτήσεις-απαντήσεις στην εισαγωγή και ενδεικτικό κριτήριο αξιολόγησης.

Αποτέλεσμα εικόνας για ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΙΑποτέλεσμα εικόνας για ΞΕΝΟΦΩΝ Ο ΑΘΗΝΑΙΟΣ

Οδηγίες για την εξέταση της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας στην Α΄ τάξη Ημερήσιου και Α΄ και Β΄ τάξεις Εσπερινού Γενικού Λυκείου

Δίνεται στους μαθητές σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου διδαγμένου από το πρωτότυπο, 12-20 στίχων, με νοηματική συνοχή και ζητείται από αυτούς:
 α) να μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική ένα τμήμα του οκτώ έως δέκα (8-10) στίχων·
β) να απαντήσουν επί του δοθέντος κειμένου (με εξαίρεση την υπό το στοιχείο «i» ερώτηση επί μεταφρασμένου κειμένου) σε:
 i. τρεις (3) ερωτήσεις ερμηνευτικές που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες, αξίες, προβλήματα, στη στάση, στο ήθος ή στο χαρακτήρα προσώπων, στο ιστορικό, κοινωνικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της συγγραφής του έργου, στη δομή του κειμένου, σε υφολογικά και αισθητικά θέματα. Οι δύο (2) από τις ερωτήσεις αυτές αναφέρονται στο δοθέν απόσπασμα και η τρίτη σε τμήμα διδαγμένου από μετάφραση κειμένου. Για τις απαιτήσεις της τρίτης ερώτησης δίνεται στους μαθητές σε φωτοαντίγραφο το συγκεκριμένο μεταφρασμένο τμήμα κειμένου·
 ii. μία (1) ερώτηση που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος του κειμένου, στον συγγραφέα ή στο έργο του·
iii. μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται στην παραγωγή και σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε απλές ή σύνθετες, στη σύνδεση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη διατήρηση ή στην αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα κ.λπ.· iv. μία (1) ερώτηση γραμματικής· v. μία (1) ερώτηση συντακτικού· Οι ερωτήσεις υπό τα στοιχεία «iii», «iv» και «v» μπορεί να αναλύονται σε δύο (2) ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα.
 Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες και καθεμιά από τις επτά (7) ερωτήσεις με δέκα (10) μονάδες.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ- ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1.Τι είναι ιστοριογραφία;

Ιστοριογραφία είναι  η επιστήμη που καταγράφει σε χρονολογική σειρά την πορεία των γεγονότων  που  αναφέρονται στους ανθρώπους συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.

2.Ποιο είναι το έργο του ιστοριογράφου;

 Ο ιστοριογράφος κρίνει, εξετάζει και αξιολογεί τις πηγές. Επίσης αναλύει και εξηγεί τα αίτια και τις συνθήκες των εξελίξεων.

3.Σε ποιες χώρες της Ανατολής  συντάχτηκαν ιστορικές επιγραφές και ιστορικά βιβλία πριν από την αρχαϊκή εποχή του ελληνικού πολιτισμού;

 Έχουμε παλιότερες καταγραφές των μεγάλων πολιτισμών της Ανατολής. Ιστορικές καταγραφές και βιβλία συντάχτηκαν στην Αίγυπτο, τη Μεσοποταμία και την Κίνα.

4.Τι γνωρίζετε για τα ιστορικά βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης;

 Τα ιστορικά βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης περιλαμβάνουν γεγονότα της  περιόδου  1300 – 400 π.Χ. τα κείμενα αυτά της Π.Δ δεν έχουν σκοπό να καταγράψουν ιστορικά γεγονότα αλλά απλώς να τα παρουσιάσουν, αφού τα βιβλία αυτά αποτελούν κυρίως « ομολογία πίστεως»   

5. Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα της Κινεζικής ιστοριογραφίας;

Τα βασικά γνωρίσματα  της Κινεζικής ιστοριογραφίας είναι η ενσυνείδητη καταγραφή των γεγονότων, ο περιορισμός του ενδιαφέροντος των ιστορικών μόνο στους αξιωματούχους της Κίνας και η άποψη ότι η ιστορία είναι χρήσιμη μόνο αν προσφέρει συμβουλές για τη ζωή.
 Παρατήρηση : οι ιστορικές καταγραφές της Αιγύπτου, της Μεσοποταμίας  και της Κίνας δεν είναι στην πραγματικότητα επιστημονική ιστορική αφήγηση αλλά πηγές πληροφοριών.

6.Ποια είναι η πρωτοτυπία των Ελλήνων ιστορικών;

Η πρωτοτυπία των Ελλήνων ιστορικών είναι ότι προσπάθησαν να ξεχωρίσουν τα πραγματικά από τα φανταστικά γεγονότα και προσπάθησαν να διαμορφώσουν επιστημονική μέθοδο στο έργο τους. Η ελληνική ιστοριογραφία εξελίχθηκε ραγδαία μέσα σε δύο αιώνες ( 6ος - 4ος ). Χαρακτηριστικό γνώρισμα των Ελλήνων ιστορικών είναι ότι δεν περιορίζονταν σε απλή καταγραφή  φρόντιζαν τη γλώσσα και την έκφραση.

7.Ποιες επιστήμες άνθισαν στις πόλεις του Ανατολικού Αιγαίου κατά την αρχαϊκή εποχή;

Κατά την αρχαϊκή εποχή στις ελληνικές πόλεις της Μ. Ασίας άνθισαν η γεωγραφία που στηρίζεται σε προσωπική έρευνα και αυτοψία, η  φιλοσοφία που προσπαθεί να δώσει μια νέα ερμηνεία για τη δημιουργία και τη δομή του κόσμου και η ιστορία που έχει στόχο να καταγράψει σημαντικά γεγονότα του παρελθόντος και της σύγχρονης εποχής.

8.Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των λογογράφων;

Ότι κατέγραφαν προφορικές παραδόσεις, ταξιδιωτικές περιγραφές, ενδιαφέρονται για  τοπικά έθιμα των λαών. Κάποιοι λογογράφοι ασχολήθηκαν με τη μυθογραφία, τη γενεαλογία και με τη σύνταξη καταλόγων που περιείχαν τα ονόματα των  αρχόντων, των αξιωματούχων, των ολυμπιονικών κ.λ.π

9.Ποιοι  ήταν οι γνωστότεροι λογογράφοι και ποιος ήταν ο σπουδαιότερος;

Ο Διονύσιος ο Μιλήσιος ο Χάρων ο Λαμψακηνός ο Ξάνθος ο Λυδός. Σπουδαιότερος ήταν ο Εκαταίος ο Μιλήσιος. Στα έργα του Γενεαλογίαι και Γης περίοδος συνδύαζε την πεζογραφία με την επιστημονική και ορθολογική  έρευνα.

10.Πως αποκάλεσε ο Κικέρωνας τον Ηρόδοτο και γιατί;

Ο Κικέρωνας αποκάλεσε τον Ηρόδοτο πατέρα της ιστορίας γιατί πιστεύει πως είναι ο πρώτος που του αξίζει να ονομάζεται ιστορικός. Το έργο του είναι το αρχαιότερο πεζό κείμενο του δυτικού πολιτισμού που σώθηκε ολόκληρο.

11.Πως χαρακτηρίζει ο Ηρόδοτος το έργο του και ποιος ήταν ο στόχος του;

Ο Ηρόδοτος στο προοίμιο του χαρακτηρίζει το έργο του Ιστορίην= έρευνα και έχει σκοπό να καταγράψει τα έργα των ανθρώπων για να μην ξεχαστούν κατορθώματα σπουδαία και θαυμαστά.

12.Ποιο  είναι το κεντρικό θέμα του έργου του[ κεντρική γραμμή];

Κεντρική γραμμή στο έργο του Ηροδότου είναι η συνεχής ανάπτυξη τησ περσικής κυριαρχίας σε Ασία – Αφρική και Ευρώπη με τις τρεις περσικές εκστρατείες στην Ελλάδα ως το 479πΧ. Ελέγχει την αξιοπιστία των πηγών του και παραθέτει τη γνώμη του για τα αίτια του  πολέμου.

13.Με ποιο πόλεμο ασχολήθηκε ο Θουκυδίδης;

Ο Θουκυδίδης από τον Άλιμο της Αττικής κατέγραψε τα γεγονότα του Πελοποννησιακού πολέμου και προσπάθησε να ερμηνεύσει τα αίτια τους. Ο Θουκυδίδης έκρινε από την αρχή πως ο πόλεμος αυτός θα ήταν ο πιο σπουδαίος από όλους τους προηγούμενους εξαιτίας της πολεμικής ετοιμότητας των αντιπάλων.

14.Τι πίστευε ο Θουκυδίδης για την ιστορική αλήθεια;

Ο Θουκυδίδης πίστευε πως η αλήθεια είναι δύσκολο να βρεθεί γιατί  ακόμη και οι παρόντες στα ίδια συμβάντα  έδιναν διαφορετικές εκδοχές ανάλογα με τις πολιτικές προτιμήσεις τους ή με τη δύναμη της μνήμης τους.

15.Ποια ήταν για το Θουκυδίδη η πραγματική αιτία του Πελοποννησιακού πολέμου;

Η πραγματική αιτία του πολέμου για το Θουκυδίδη είναι ο φόβος που προκάλεσε στους Λακεδαιμόνιους η οικονομική και στρατιωτική ανάπτυξη των Αθηναίων που συνεχώς αυξανόταν.  

16.Ποιος ήταν ο σκοπός του  Θουκυδίδη όταν έγραφε   την ιστορία του;

Ήταν  να δώσει στους μεταγενέστερους ένα κτήμα « ες  αεί» [παντοτινό], για να μάθουν τι ακριβώς έγινε στον Πελοποννησιακό πόλεμο και να ενεργήσουν ανάλογα όταν θα ξαναγίνουν όμοια  ή παραπλήσια γεγονότα, αφού η ανθρώπινη φύση δεν αλλάζει.

17. Ποιος περιέλαβε στο έργο του τα γεγονότα της τελευταίας περιόδου του Πελοποννησιακού πολέμου;

Τα γεγονότα της  τελευταίας  περιόδου του Πελοποννησιακού πολέμου 411-404 π.Χ περιέλαβε ο Ξενοφών στο έργο του «Ελληνικά». Επιθυμούσε και αυτός  όπως πολλοί άλλοι ιστορικοί να συνεχίσει το έργο του Θουκυδίδη. [ Από το 431 ως το 411 την ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου έχει γράψει ο Θουκυδίδης]

18. Ποια άλλα έργα του Ξενοφώντα γνωρίζετε;

Κύρου Ανάβασις, = το παλαιότερο σωζόμενο δείγμα απομνημονευματογραφίας
Αγησίλαος = το πρώτο ιστορικό εγκώμιο.
Κύρου Παιδεία = πρώτη μυθιστορηματική  βιογραφία.

19. Ποια ήταν η πορεία της ιστοριογραφίας κατά την ελληνιστική εποχή;

Στο τέλος του 4ου αρχές του 3ου αιώνα πολλοί ακολούθησαν τον Αλέξανδρο και έγραψαν για το μεγάλο στρατηλάτη. Άλλοι ιστορικοί συνέχισαν να καταγράφουν τις ιστορικές εξελίξεις σε διάφορες περιοχές, να γράφουν τοπικές ιστορίες και απομνημονεύματα.

20.Να αναφέρετε επιγραμματικά ιστορικούς της Ελληνιστικής εποχής.

Ο Πολύβιος ο μεγαλοπρεπής έργο του «ιστορία»
Διόδωρος Σικελιώτης [ 40 βιβλία παγκόσμια ιστορία από το μυθικό παρελθόν ως τις μέρες του] 

21. Ποιοι ήταν οι σπουδαιότεροι συγγραφείς της Ρωμαϊκής εποχής;

Οι σπουδαιότεροι συγγραφείς της Ρωμαϊκής εποχής ήταν ο Πλούταρχος και ο Αρριανός.

22.Τι γνωρίζετε για το έργο του Πλούταρχου;

Ο Πλούταρχος από τη Χαιρώνεια της Βοιωτίας δε θεωρεί τον εαυτό του ιστορικό αλλά βιογράφο. Οι 44 βιογραφίες του έχουν σχεδιαστεί κατά ζεύγη, ενός επιφανούς Έλληνα και ενός Ρωμαίου. Τονίζει τις ομοιότητες τους, τις αρετές και τα ελαττώματά τους. Οι Βίοι Παράλληλοι  ήταν επί αιώνες ένα ενδιαφέρον και δημοφιλές ανάγνωσμα για τις αναλύσεις των χαρακτήρων, τα αποκαλυπτικά ανέκδοτα και τα αποφθέγματα των  βιογραφούμενων προσώπων.

23.Τι γνωρίζετε για το έργο του Αρριανού;

Ο Αρριανός είχε σαν πρότυπο τον Ξενοφώντα, έγραψε  έργα ιστορικά, φιλοσοφικά, γεωγραφικά και στρατιωτικά εγχειρίδια. Το γνωστότερο ιστορικό του έργο είναι το «Αλεξάνδρου ανάβασις» σε 7 βιβλία. Το έργο του Αρριανού είναι η πιο αξιόπιστη πηγή για τον Αλέξανδρο.

24. Ποια ήταν η καταγωγή του Θουκυδίδη;

Ο Θουκυδίδης γεννήθηκε στο δήμο Αλιμούντα. Η οικογένεια του  ήταν πλούσια και αριστοκρατική, είχε στην κατοχή της χρυσωρυχείο στη Θράκη.

25.Ποια  ήταν η μόρφωση του Θουκυδίδη;

Ο Θουκυδίδης είχε λαμπρή μόρφωση. Είχε δασκάλους τους σοφιστές Αναξαγόρα και Αντιφώντα. Η παιδική και νεανική του ηλικία συμπίπτουν με την ακμή της Αθηναϊκής δημοκρατίας που στα χρόνια του Περικλή είχε φτάσει στο αποκορύφωμα της.

26.Ποια ήταν η γνώμη του Θουκυδίδη για τη στρατηγική του Περικλή;

Κατά την έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου ο Θουκυδίδης πίστευε στην αξία του Περικλή και θεωρούσε σωστό τον πολεμικό του σχεδιασμό, άμυνα στην ξηρά, επίθεση στη θάλασσα, σύνεση και αυτοπεποίθηση.

27.Ποιες οι συνέπειες του λοιμού που έπληξε την Αθήνα;

Από τον λοιμό εξοντώθηκε το 1/3 του πληθυσμού. Ανάμεσα στα θύματα ήταν και ο ίδιος ο Περικλής. Από το λοιμό προσβλήθηκε και ο Θουκυδίδης αλλά τελικά επέζησε.

28.Ποια κατάσταση επικράτησε στην Αθήνα μετά το θάνατο του Περικλή;

Επικράτησε έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα στους συντηρητικούς αριστοκράτες  και τους δημοκρατικούς τους οποίους καθοδηγούσαν πια αδίστακτοι δημαγωγοί με κυριότερο τον Κλέωνα.

29.Για ποιο λόγο οι Αθηναίοι εξόρισαν τον Θουκυδίδη;

Οι Αθηναίοι εξόρισαν τον Θουκυδίδη του 424 π.Χ γιατί δεν μπόρεσε σαν στρατηγός να σώσει  την αθηναϊκή αποικία Αμφίπολη από την επίθεση των Σπαρτιατών.

30.Τι έκανε ο Θουκυδίδης κατά την διάρκεια της εξορίας του;

Στην εξορία ο Θουκυδίδης αφιέρωσε όλο του το χρόνο στην ιστορική έρευνα, συγκέντρωσε πληροφορίες από τους χώρους των συγκρούσεων. Το 404 π.Χ παραχωρήθηκε αμνηστία, όμως δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα αν ο Θουκυδίδης γύρισε στην Αθήνα. Πάντως έζησε ως το τέλος του πολέμου.

31.Ο Θουκυδίδης κατάφερε να τελειώσει το έργο του;

Στα πρώτα βιβλία του υπάρχουν αναφορές για το τέλος του πολέμου και την τελική καταστροφή. Όμως η εξιστόρηση των  γεγονότων δε φτάνει ως το 404 π.Χ διακόπτεται στο 411 π.Χ.  Ο θάνατος σταμάτησε τον Θουκυδίδη.

32.Ποια η σημασία του Πελοποννησιακού πολέμου για το Θουκυδίδη;

Ο Θουκυδίδης κατάλαβε από την αρχή τη σπουδαιότητα του πολέμου. Οι αντίπαλοι βρίσκονταν στο αποκορύφωμα της ακμής τους οικονομικά και στρατιωτικά και ήταν αδύνατο να μην εμπλακούν σ` αυτό τον πόλεμο τα ουδέτερα ελληνικά κράτη.

33.Με ποιο τρόπο ο  Θουκυδίδης  ερευνά το  παρελθόν;

Ο Θουκυδίδης εξέτασε τις εξελίξεις από πολύ παλιά ακόμη και πριν τον Τρωικό πόλεμο και εκεί που οι πηγές  δεν ήταν αξιόπιστες χρησιμοποίησε λογικές μεθόδους και κατέγραψε τις ιστορικές αλλαγές με πορίσματα "εικότα" [ σύμφωνα με τη λογική] με "σημεία" ή  "μαρτύρια" [ δηλ. ενδείξεις και αποδείξεις] και  "τεκμήρια"[ δηλ. συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η έρευνα].

34.Ποια ήταν για το Θουκυδίδη η βαρύτερη αιτία του πολέμου;

Κατά την άποψη του η βαθύτερη αιτία του πολέμου ήταν η οικονομική και στρατιωτική ανάπτυξη της Αθήνας. Η Αθηναϊκή συμμαχία είχε μετατραπεί σε συμμαχική ηγεμονία. Τα συμμαχικά κράτη [ κράτη Αιγαίου, Μακεδονίας, Θράκης] μόνο τυπικά ήταν ανεξάρτητα.

35.Ποια προβλήματα θέτει ο Θουκυδίδης;

Ο Θουκυδίδης θέτει το ερώτημα αν η δύναμη της Αθήνας θα μπορούσε να ενισχυθεί, να περιοριστεί, να τροποποιηθεί ή να καταρρεύσει. Και απαντά στην πρώτη δημηγορία του Περικλή  πως η Αθήνα θα μπορούσε να κερδίσει τον πόλεμο με συνετή πολιτική και αυτοκυριαρχία. Αργότερα η Σικελική εκστρατεία που ξεκίνησε ελπιδοφόρα και κατέληξε σε πανωλεθρία απέδειξε πόσο σωστή ήταν αυτή η άποψη. Επίσης θέτει το πρόβλημα της κακής αξιοποίησης της δύναμης που μπορεί να οδηγήσει σε εγκλήματα πολέμου. Ο πόλεμος και η υπέρμετρη φιλοδοξία οδηγούν στην απανθρωποποίηση.

36.Ποιες περιπτώσεις εγκλημάτων πολέμου καταγράφει ο Θουκυδίδης  και ποια θεωρεί βαθύτερη αιτία τους;

Ο Θουκυδίδης καταγράφει ως εγκλήματα πολέμου την εξόντωση των Πλαταιέων από τους Σπαρτιάτες, των Μηλίων από τους Αθηναίους, τις φρικαλεότητες στην εμφύλια σύγκρουση της Κέρκυρας. Ο παραλογισμός του πολέμου φτάνει στο αποκορύφωμα του στη γενική σφαγή του αμάχου πληθυσμού, ακόμα και των μαθητών του σχολείου της Βοιωτικής Μυκαλησού από Θράκες μισθοφόρους. Σε πολλά σημεία του έργου του ο Θουκυδίδης προβάλει την πλεονεξία [ το να αποκτήσει κανείς περισσότερα από όσα δικαιούται] και την φιλοτιμία [ δηλαδή την προσωπική φιλοδοξία] ως βασικά κίνητρα για τον πόλεμο.

37.Ποιος ενσάρκωνε κατά το Θουκυδίδη το πρότυπο του ηγέτη;

Το πρότυπο του ηγέτη ενσάρκωνε ο Περικλής με την πολιτική οξυδέρκεια, την αποδοχή του από το λαό της πόλης του, την ανωτερότητα ως προς το χρήμα και το πολιτικό του θάρρος να λέει την αλήθεια στο λαό, ακόμη και όταν προκαλούσε την οργή του.

38.Πως πρέπει να είναι ο υπεύθυνος πολίτης;

Ο υπεύθυνος πολίτης πρέπει να είναι λογικός και συνετός, να ενδιαφέρεται για το συμφέρον της πόλης, να είναι μετριοπαθής και να διακρίνεται για το ανώτερο ήθος και την ανθρωπιά του.

39.Ποιο άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα της μεθόδου του παρατηρούμε;

Στο έργο του Θουκυδίδη παρατηρούμε μια τάση για γενίκευση. Σε πολλά σημεία ο συλλογισμός του ιστορικού μεταβαίνει από το συγκεκριμένο και ειδικό στο γενικό, το καθολικό και διαχρονικό.

40.Ποιο είναι το περιεχόμενο του Επιταφίου του Περικλή;

Ο Θουκυδίδης έγραψε τον επιτάφιο λόγο που εκφώνησε ο Περικλής για τους πρώτους νεκρούς του πολέμου. Στο έργο αυτό έδωσε μια εικόνα της Αθηναϊκής δημοκρατίας περιγράφοντας το μεγαλείο της.

41.Ποια μέθοδο ακολουθεί  ο Θουκυδίδης   για να ερευνήσει το μακρινό παρελθόν;

 Ο Θουκυδίδης για να ερευνήσει το παρελθόν χρησιμοποιεί τη μέθοδο της αυτοψίας, επισκέπτεται τα πεδία των μαχών, συλλέγει και αξιολογεί τις πληροφορίες και μελετά επίσημα κείμενα και κρατικά αρχεία.

42.Πως ο Θουκυδίδης ελέγχει τις πληροφορίες για τη σύγχρονη εποχή;

Για τα γεγονότα της εποχής του ο Θουκυδίδης δεν περιλαμβάνει στο έργο του πληροφορίες από τον πρώτο τυχόντα  αλλά κράτησε μόνο στοιχεία για  τα οποία είχε προσωπική γνώση και κράτησε επίσης στοιχεία που είχε μεν ακούσει από άλλους αλλά τα είχε ερευνήσει σε βάθος.

43.Τι είναι οι δημηγορίες και ποιος είναι ο ρόλος τους;

Οι δημηγορίες ήταν λόγοι που εκφωνήθηκαν από στρατιωτικούς και πολιτικούς ηγέτες κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ακόμη και αν ο ιστορικός ήταν παρών στην εκφώνηση δε μπορούσε να τα καταγράψει αυτολεξεί. Γι` αυτό κρατά τη βασική ιδέα και συμπληρώνει όσα ταιριάζει να έχει πει ο ομιλητής. Οι δημηγορίες στο έργο του Θουκυδίδη αποδίδουν τα κίνητρα, τους σχεδιασμούς, τους στόχους των ομιλητών, την προσωπικότητα, τις ιδέες και το ήθος τους. Βοηθούν στην επιστημονική ανάλυση των ιστορικών γεγονότων.

44.Ποιο σύστημα χρονολόγησης ακολουθεί;

Κάθε πόλη είχε το δικό της σύστημα χρονολόγησης, γι` αυτό και είναι δύσκολη η χρονολογική ακρίβεια. Ακολουθεί τον τρόπο χρονολογικής έκθεσης του Ελλάνικου του Μυτιληναίου: εξιστορεί τα γεγονότα κατά χρονολογική σειρά και όχι με θεματικές ενότητες. Αριθμεί τα έτη του πολέμου αυτόνομα [τέλος του πρώτου – αρχή του δευτέρου κλπ], χωρίζει το έτος σε θέρος [ 8 μήνες στρατιωτικών επιχειρήσεων] και χειμώνα [ οπότε στα στρατεύματα αποσύρονται στην βάση τους].

45.Σε πόσα βιβλία διαιρείται το έργο του Θουκυδίδη;

Το έργο του Θουκυδίδη διαιρείται σε 8 βιβλία. Η διαίρεση αυτή είναι μεταγενέστερη.

46.Ποια   είναι  η γλώσσα του Θουκυδίδη και ποιο το ύφος του έργου του;

Η γλώσσα του Θουκυδίδη είναι η αρχαία  αττική διάλεκτος του 5ου αιώνα. Παρατηρούμε πολλές ιδιαιτερότητες όπως: χρησιμοποιεί τον τύπο της πρόθεσης  ες αντί για εις, ξυν αντί για συν, το αρχαϊκότερο σύμπλεγμα σσ αντί για ττ, αιεί αντί αεί κ.ά. Το έργο του Θουκυδίδη έχει υψηλό λογοτεχνικό ύφος.

47.Τι γνωρίζετε για την καταγωγή και τη μόρφωση του Ξενοφώντα;

Ο Ξενοφών γεννήθηκε στο δήμο Ερχιάς της Αττικής. Η οικογένεια του ήταν εύπορη και γι` αυτό μορφώθηκε καλά.

48.Ποια ήταν η προσφορά στο Ξενοφώντα στην εκστρατεία του Κύρου.

Ο Ξενοφών έλαβε μέρος στην εκστρατεία του Κύρου για να εκθρονίζει τον αδερφό του Αρταξέρξη. Ήταν μέσα στο σώμα των 10000 μισθοφόρων. Μετά τη μάχη στα Κούναξα και το θάνατο του Κύρου ανέλαβε την ηγεσία και οδήγησε τους μισθοφόρους στα παράλια του Αιγαίου.


49.Γιατί οι Αθηναίοι εξόρισαν τον Ξενοφώντα;

Ο Ξενοφώντας εντυπωσιάστηκε από την προσωπικότητα του Αγησιλάου και τον ακολούθησε μαζί με το Σπαρτιατικό στρατό στη μάχη της Κορώνειας 394 πΧ] εναντίον του αντισπαρτιατικού συνασπισμού στον οποίο πρωτοστατούσαν η Αθήνα και η Θήβα. Μετά τη νίκη των Σπαρτιατών ακολούθησε τον Αγησίλαο για τους επινίκιους πανηγυρισμούς. Όπως ήταν αναμενόμενο οι συμπατριώτες του τον εξόρισαν.


50.Ποια ήταν η  στάση των Σπαρτιατών απέναντι στον Ξενοφώντα;

Οι Σπαρτιάτες έδωσαν στον Ξενοφώντα προξενεία δηλαδή άδεια παραμονής στη Σπάρτη και του παραχώρησαν  ένα μεγάλο κτήμα στο Σκιλούντα. Εκεί έζησε 20 χρόνια μια ήρεμη και οικογενειακή ζωή και αφοσιώθηκε στο έργο του.

51.Πότε επέστρεψε στην Αθήνα;

Δεν είναι βέβαιο πότε ο Ξενοφών επέστρεψε στην  πατρίδα του. η προσέγγιση Αθηναίων Σπαρτιατών για να αντιμετωπιστεί ο νέος κοινός εχθρός η Θήβα οδήγησε στην άρση
[ κατάργηση ] του ψηφίσματος για την εξορία του συγγραφέα.  Πάντως  οι γιοι του Ξενοφώντα  πολέμησαν στον Αθηναϊκό στρατό.

52.Ποια ήταν τα πρότυπα του Ξενοφώντα;

Δύο προσωπικότητες επηρέασαν τον Ξενοφώντα ο Σωκράτης  με το πρότυπο ζωής που πρόβαλε   και ο Αγησίλαος με τα ηγετικά του προσόντα και την απλή συμπεριφορά του.

53.Τι γνωρίζετε για τα έργα του Ξενοφώντα;

Τα έργα του Ξενοφώντα χωρίζονται σε: α) ιστορικά: Κύρου Ανάβασις, Ελληνικά, Αγησίλαος, Λακεδαιμονίων  πολιτεία, Κύρου Παιδεία. Β) Σωκρατικά: απολογία Σωκράτους, Απομνημονεύματα Σωκράτους, Συμπόσιον, Οικονομικός. Γ) διδακτικά: περί ιππικής. Ιππαρχικός, Ιέρων, Πόροι ή περί προσόδων.

54.Ποιες είναι οι φάσεις το Πελοποννησιακού πολέμου και πως έληξε η κάθε μια;

Α) Ο δεκαετής ή Αρχιδάμειος πόλεμος [431-421 πΧ] με την ειρήνη του 421 π.Χ οι αντίπαλοι επανήλθαν στα εδάφη που είχαν πριν από τον πόλεμο.
Β) Η εκστρατεία των Αθηναίων στη Σικελία [415 -413 π.Χ]. Το Αθηναϊκό εκστρατευτικό σώμα έπαθε πανωλεθρία στη Σικελία. Οι Σπαρτιάτες εισβάλλουν στην Αττική και οχυρώνονται μόνιμα στη Δεκέλεια.
Γ) Πόλεμος στο Ανατολικό Αιγαίο [ 413- 405 π.Χ]. Καταστροφή Αθηναϊκού στόλου στους Αιγός ποταμούς. Μετά από λίγους μήνες [ Άνοιξη 404 π.Χ],  η Αθήνα αποκλεισμένη από στεριά και θάλασσα, χωρίς συμμάχους, παραδίνεται με εξευτελιστικούς όρους




                                                                    
ΘΕΜΑΤΑ
Α΄ ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ





           ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ, 2, 2, 20
   

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ


1. Να μεταφράσετε τα αποσπάσματα που περικλείονται στις αγκύλες: «Λακεδαιμνιοι δν γνται» και «Mετ δ τατα… τς λευθερας».
30 μονάδες
2. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του τρόπου συγγραφής του ιστορικού έργου του Ξενοφώντα;
10 μονάδες
3. Ποιοι ήταν οι απαιτούμενοι όροι για τη σύναψη ειρήνης που επέβαλαν οι Λακεδαιμόνιοι και ποιος ο στόχος του κάθε όρου; (κείμενο Α)
10 μονάδες
4. Για ποιους λόγους οι Αθηναίοι έδειξαν τόσο μεγάλη προθυμία στην εφαρμογή των όρων της ειρήνης; (κείμενο Α)
10 μονάδες

5. Ποιες βασικές αρχές και αξίες της ζωής του Αθηναίου πολίτη αντικατοπτρίζονται στο λόγο του Θρασύβουλου; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας. (κείμενο Β)
10 μονάδες

6. α. Να εντοπίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις (είδος, εισαγωγή, συντακτικός ρόλος) του αποσπάσματος «Εσιντας…τν ερνην».
     β. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι τύποι:
 νδραποδιεν, τ τεχη, δι τ πλθος, ντειπντων,      
 δχεσθαι
10 μονάδες

7. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι:
     α. πλιν: δοτική πληθυντικού
         τος μεγστοις: ο ίδιος τύπος στο συγκριτικό βαθμό
         τ τεχη: δοτική ενικού
         τς νας: ονομαστική πληθυντικού
         τινων: αιτιατική πληθυντικού ουδετέρου γένους
      β. κατέπλει: β’ πληθυντικό οριστικής Ενεστώτα
          απήγγελλον: γ’ ενικό οριστικής Μέλλοντα
          δέχεσθαι: β’ ενικό οριστικής Παρατατικού
          νομίζοντες: γ’ πληθυντικό ευκτικής Αορίστου
          λέγων: β’ ενικό προστακτικής Αορίστου β
10 μονάδες

8. Να αναζητήσετε στο αρχαίο κείμενο λέξεις ετυμολογικά συγγενείς με τις παρακάτω:
    έργο, γενέθλια, εισφορά, δοχείο, ευαγγέλιο

10 μονάδες 



3 σχόλια:

  1. Περασα μετα απο πολυ καιρο για να σου ευχηθω Υγεια πανω απ ολα!!!!
    Εύχομαι η μαγεία των Χριστουγέννων να μας αγγίξει όλους και να μας δώσει το χαμόγελο και καθετι που χρειαζόμαστε για να είμαστε ευτυχισμένοι στη δύσκολη καθημερινότητα αυτής της εποχής.
    ˛.°★。˛ΟΜΟΡΦΑ ��˛ ΜΑΓΙΚΑ ��˛ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ°.★* *
    ˛°_██_*。*./ \ .˛* .˛.*.★* *★ 。**
    ˛. (´• ̮•)*˛°*/.♫.♫\*˛.* ~`˛_Π_____. * ˛*
    .°( . • . ) ˛°./• '♫ ' •\.˛*../______/~\*.
    *(...'•'.. ) *˛╬╬╬╬╬˛°.|田田 |門|╬╬╬-

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Un interesante blog, me ha gustado mucho, volveré
    Un saludo
    Carmen

    ΑπάντησηΔιαγραφή